Yatırım teşvik belgesi birçok önemli destek unsurunu ihtiva eden bir belgedir. Bu destekler içerisindeki gümrük vergisi muafiyeti ise ithal makine temin edecek yatırımcılar için çok önemlidir. Bazı durumlarda yatırım teşvik belgesinin düzenlenmesi gecikebilir. Bu durumda söz konusu makine ile ilişkili gümrük vergisi ile diğer vergi, fon ve mali yükümlülükler teminata bağlanır. Yatırım teşvik belgesi düzenlendikten sonra gümrük idaresine ibraz edilebilirse teminatlar geri alınır. Bu işleme teminatlı ithalat adı verilir.

Yatırım teşvik belgesi geciktiğinde gümrük vergileri teminata bağlanır ve mal gümrükten çekilir. Yatırım teşvik belgesi düzenlendiğinde verilen teminat iade edilir ve gümrük vergisiz ithalat yapılmış olur. Buna teminatlı ithalat adı verilir.

Teminatlı İthalat Nasıl Yapılır

Teminatlı ithalat genellikle yatırım teşvik belgesinin düzenlenmesine esas teşkil eden bir belgenin süreci uzadığında yapılır. Bu belge çoğunlukla çevresel etki değerlendirme (ÇED) belgesidir. Bununla birlikte, diğer kurumlardan alınması gereken belgeler de vardır ve bunların her biri için ayrı birer süreç gerekir. Eğer bu süreç içerisinde ithal makine Türk gümrük bölgesine ulaşırsa çok yüksek masraflara neden olur. Bu durumda, gerekli belgelerin bekleme sürecinde gümrük vergileri teminata bağlanır ve mal gümrükten geçer. Belgeler tamamlanarak yatırım teşvik belgesi düzenlendiğinde ise teminatlar iade edilir. Dolayısıyla mal gümrükten vergisiz geçmiş olur.

Teminatlı İthalat Nasıl Yapılır

Teminatlı ithalat için öncelikle başvuru yapmak ve izin almak gerekir. Alınacak izin ile birlikte muafiyet verilecek ve istisna edilecek tüm kesinti ve vergiler kadar teminat sağlanır. Kabul edilen teminat türleri:

  1. Teminat mektubu (banka)
  2. Nakdi teminat

Ardından ithalat yapılır. Teminatlı ithalat izni 6 ay için verilir. Bu süre eşyanın serbest dolaşıma girişi ile başlar. İşlemler tamamlanamazsa ek süre alınması mümkündür. Ek süreler de dahil toplam süre içerisinde belgenin alınması ve gümrük idaresine ibraz edilmesi gerekir. Aksi halde, alınan teminat irat kaydedilir.

Teminatlı İthalat İzni Süresi

Teminatlı ithalat izni normal şartlarda ilk aşamada 6 ay için verilir. 6 aylık süreç malın serbest dolaşıma girişi ile başlar. Eğer bu süre içerisinde belge düzenlenmez ise süre uzatımı için bir kez daha başvuru yapılabilir. Uygun bulunduğu takdirde süre uzatımı verilir. Ek süreler de dahil olmak üzere teminatlı ithalat işlemleri izin süresi içerisinde tamamlanmak zorundadır.

Ek süreler de dahil olmak üzere teminatlı ithalat süresi içerisinde tamamlanmayan işlemlerde, teminat miktarının tamamı irat kaydedilir.

Teminatlı İthalatın Avantajı Nedir

Teminatlı ithalat işlemleri yatırım teşvik belgesi alımı sırasında geçen zaman içerisinde gümrük vergisi ve diğer istisna edilecek vergilerin ödenmemesini sağlar. Ayrıca, işlemler sırasında gümrük bölgede bekleyen mal nedeniyle oluşacak maliyete de katlanılmasına gerek kalmaz.

Ancak, bu avantajların yanı sıra önemli bir risk de vardır. Herhangi bir nedenle yatırım teşvik belgesi düzenlenemediği durumlarda teminat miktarının geri alınmasına imkan bulunmamaktadır.

Dikkat Edilmesi Gerekenler

Teminatlı ithalat işlemleri için dikkat edilmesi gerekenler şunlardır:

  1. İşlemin zamanında yapılması
  2. Ek süreler de dahil olmak üzere izin süresi içerisinde belgenin gümrük müdürlüğüne ibraz edilmesi
  3. Teminatın iadesi işlemlerinin takibi ve sonuçlandırılması
  4. İthal makinenin teşvik sistemi kapsamında değerlendirilebilecek bir makine olması
  5. Yatırım teşvik belgesine esas teşkil eden hususların tamamının yerine getirilmesi

Teminatlı ithalat işlemleri oldukça hassas bir süreçtir. Bazı durumlarda çok yüksek teminatlara ihtiyaç duyulmaktadır. Bu teminatların eksiksiz bir biçimde geri alınabilmesi için tüm sürecin en doğru şekilde yönetilmesi gerekir. Aksi halde yatırımcı üzerinde gereksiz bir mali yük oluşturacaktır.