Öncelikli Yatırım Teşvik Sistemi, ülkemizin ihtiyaç duyduğu yüksek teknoloji ürünlerin üretilmesine yönelik yatırımlar ile ihtiyaç duyulan hizmet sektörü yatırımlar için uygulanır. Bu yatırımlar hangi bölgede yapılırsa yapılsın 5. bölgede uygulanan desteklerden faydalanır. Öncelikli yatırımların teşviki ülkemiz için çok büyük önem taşır. Bunun için öncelikle ülkemiz hedefleri doğrultusunda öncelikli yatırım konuları belirlenmiştir. Bu konulardan bir ya da birkaçını kapsayacak şekilde hazırlanan yatırım projeleri için 5. bölge destekleri uygulanır.


Öncelikli Yatırım Teşvik Sistemi Nedir?

Öncelikli Yatırım Teşvik Sistemi, ülkemiz için önemli görülen belirli sektörlere daha fazla yatırım yapılmasını teşvik etmek amacıyla uygulanan teşvik sistemidir. Bu sistem, Öncelikli Yatırım Konuları içerisinde yapılacak yatırımlar için 5. bölgede uygulanan bölgesel desteklerin uygulanmasına imkan verir. İstanbul ili de dahil olmak üzere ilk 5 bölgede doğrudan 5. bölgenin destek unsurları, 6. bölgede ise kendi bölgesinin destekleri verilir. Bu çok büyük bir yatırım avantajı anlamına gelir. Bu avatajlardan yararlanmak için sahip yapılması gereken Öncelikli Yatırım Teşvik Belgesi almaktır.

Öncelikli Yatırım Teşviklerinin Amaçları

Öncelikli Yatırım Teşviklerinin amaçları tüm teşvik sisteminden farklı olarak belirlenmiş yatırım konularını hızlandırmak ve teşvik etmektir. Bu yatırım konuları ülkemize önemli avantajlar sağlayacak ya da iç piyasa ihtiyacını karşılayacak hammadde ve aramalı gibi ürünlerin üretimine yöneliktir. Ülkemizde güncel durumda uygulanan Öncelikli Yatırım Teşvik Sisteminin amaçları şunlardır:

  1. Ekonomik Kalkınma: Öncelikli Yatırım Teşvik Sistemi, belirli sektörlerde veya bölgelerde yatırım yapılmasını teşvik ederek ekonomik büyümeyi ve kalkınmayı hedefler. Bu sayede ülke genelinde daha güçlü ve sürdürülebilir bir ekonomi oluşturmayı amaçlar.
  2. İstihdam Artışı: Teşvik edilen sektörlerde veya bölgelerdeki yatırımların artması, iş fırsatlarını da artırır. Bu da istihdamın artmasına ve bölgesel kalkınmanın desteklenmesine katkı sağlar.
  3. Rekabet Avantajı: Öncelikli sektörlerde yapılan yatırımlar, ülkenin uluslararası düzeyde rekabet avantajını artırır. Bu da ülkenin belirli sektörlerde lider konumda olmasını ve uluslararası pazarda daha etkili bir şekilde yer almasını sağlar.
  4. Teknolojik İlerleme ve İnovasyon: Öncelikli Yatırım Teşvikleri, belirli sektörlerde teknolojik gelişmeyi teşvik eder ve Ar-Ge faaliyetlerini destekler. Bu da ülkenin rekabet gücünü artırır ve daha yenilikçi bir ekonomi oluşturmayı hedefler.
  5. Bölgeler Arası Denge: Özellikle belirli bölgelerdeki ekonomik dengesizlikleri gidermeyi amaçlar. Bu, ülkenin genelinde daha adil bir ekonomik kalkınma sağlamak için bölgesel eşitsizlikleri azaltmaya yöneliktir.
  6. Dış Yatırım Çekme: Öncelikli Yatırım Teşvik Sistemi, yabancı yatırımcıları çekmek ve ülkeye dış yatırımı artırmak amacıyla da uygulanır. Bu, uluslararası yatırımcıları cezbetmek ve ülkenin ekonomik büyümesine katkıda bulunmak için bir strateji olarak kullanılır.
  7. Dijital Dönüşüm: Ülkemizin dijital ve otomasyona dayalı altyapı gelişimini desteklemek amacı taşır. Yeni nesil teknolojilerin uygulanması sayesinde mevcut tesislerin modernize edilmesi, ürün kalitesinin artırılması, üretim ve kalite süreçlerinin iyileştirilmesini sağlar.
  8. Yeşil Dönüşüm: Ülkemiz çevre politikalarının daha etkin biçimde uygulanmasına katkı sağlar. Mevcut tesislerin daha çevreci teknolojilere adaptasyon sürecini hızlandırır, yatırımcıyı yeşil teknoloji yatırımlarına yönlendirir.

Öncelikli Yatırım Teşviklerinden Nasıl Yararlanılır?

Öncelikli Yatırım Teşviklerinden Yararlanmak için öncelikle ilgili yatırım konularından bir ya da birkaçı ile ilgili bir yatırım projesi oluşturulmalıdır. Yatırım konusuyla ilişkili kriterler tanımlanmıştır. Bu kriterlerin yerine getirilmesi şartıyla öncelikli teşvikler uygulanır. Yatırım projesinin uygunluğunun değerlendirilmesinin ardından E-TUYS sistemi üzerinden başvuru yaparak projenin onaylanması sağlanır. Tüm yönlerden değerlendirilen yatırım projesi uygun bulunduğunda öncelikli teşvikler verilir. Teşvik sistemine uygun olmayanlar reddedilir. Bu yatırımlar için öncelikli teşvik alınmasına imkan bulunmaz.

Öncelikli Yatırım Teşvik Belgesi

Öncelikli Yatırım Teşvik Sisteminden yararlanmak için bir yatırımcı mutlaka ilk iş Öncelikli Yatırım Teşvik Belgesi almalıdır. Bu belge aslında özel bir kapsamda düzenlenen bölgesel yatırım teşvik belgesidir. Bu yatırımlar 6. dışındaki tüm bölgelerde 5. bölgenin desteklerinden, 6. bölgede yapılmaları halinde ise bulunduğu bölgenin desteklerinden yararlanmaktadır. Öncelikli yatırım teşvik belgesi almak için uygun bir yatırım projesi ile E-TUYS sistemi üzerinden Sanayi ve Teknoloji Bakanlığına başvuru yapmak gerekir.

Öncelikli Yatırım Teşvik Belgesini Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı verir. Yatırım projesinin öncelikli sisteme uygunluğunu da bu bakanlık değerlendirir.

Öncelikli Yatırım Destek Unsurları

Öncelikli yatırım teşvik belgesi sahibi yatırımcılara uygulanan destekler aşağıdaki gibidir:

Destek Unsuru 1-2-3-4-5. Bölgeler 6. Bölge
KDV İstisnası VAR VAR
Gümrük Vergisi Muafiyeti VAR VAR
Vergi İndirimi (Yatırıma Katkı Oranı) %80 (%40) %90 (%50)
SGK Primi İşveren Hissesi Desteği 7 Yıl 10 Yıl
SGK Primi İşçi Hissesi Desteği YOK 10 Yıl
Gelir Vergisi Stopajı Desteği YOK 10 Yıl
Faiz ve/veya Kar Payı Desteği
(TL - Döviz/Dövize Endeksli)		 5 - 2 Puan 7 - 2 Puan
Yatırım Yeri Tahsisi VAR VAR
Diğer Destekler VAR VAR

Öncelikli Yatırımlara Tam Destek!
Tüm bunları ve daha fazlasını sizin adınıza eksiksiz takip edelim. Profesyonel danışmanlık desteği sayesinde desteklerden en üst seviyede yararlanın. Yükümlülükleri gözden kaçırmayın.

Öncelikli Yatırım Konuları Nelerdir?

5. bölge desteklerinden yararlanabilecek öncelikli yatırım konuları aşağıdaki gibidir:

  1. Denizyolu ve havayolu ile yolcu ve yük taşımacılığı
  2. Şehirlerarası demiryolu yolcu ve yük taşımacılığı
  3. Otomotiv, uzay ve savunma sanayine yönelik rüzgar tüneli ve diğer test merkezleri
  4. Kültür ve Turizm Koruma ve Gelişim bölgelerinde yapılacak veya termal oteller
  5. Asgari 50bin metrekare kapalı alana sahip uluslararası fuar kompleksleri
  6. İlaç, biyoteknolojik ilaç, onkoloji ilaçları ve kan ürünleri üretimi
  7. Savunma sanayi ve havacılık yatırımları
  8. Madencilik faaliyetleri
  9. Maden arama yatırımları
  10. Kreş, gündüz bakımevi, okul öncesi eğitim, ilkokul, ortaokul ve lise eğitim kurumları
  11. Sanayi Bakanlığı, TÜBİTAK veya KOSGEB tarafından desteklenen Ar-Ge projeleri neticesinde elde edilen ürünlerin üretimi
  12. Otomotiv ana sanayi, motor, motor aksamları, aktarma organları ve otomotiv elektroniğine yönelik ürünler
  13. Yerli kömür kullanan termik santraller
  14. Mevcut halinde göre en az %20 tasarruf sağlayan enerji verimliliği projeleri
  15. Atık ısı geri kazanım yoluyla elektrik enerjisi üretimi
  16. Yeraltı doğalgaz depolama tesisleri
  17. Karbon elyafı üretimi veya karbon elyafı ile entegre mamul üretimi
  18. OECD teknoloji yoğunluğu sınıflandırmasına göre yüksek teknoloji ürünlerin üretimi
  19. Türbin, jeneratör ve kanat üretimi
  20. Direk soğutmalı slab döküm ve sıcak haddeleme yöntemi ile alüminyum yassı mamul üretimi
  21. Lisanslı depoculuk
  22. Nükleer enerji
  23. Laboratuvar kompleksleri
  24. Asgari 5 milyon TL tutarındaki 25 dekar ve üzeri üretim alanına sahip otomasyona dayalı seralar
  25. Asgari 5.000 büyükbaş kapasiteli süt yönlü veya 10.000 büyükbaş kapasiteli et yönlü hayvancılık
  26. Asgari 5 milyon TL yatırım tutarına sahip atık geri kazanım veya bertaraf tesisleri
  27. Asgari 5 milyon TL yatırım tutarına ve 100 kişiden fazla kapasiteye sahip yaşlı ve engelli merkezleri ile esenlik tesisleri
  28. 500 milyon TL ve üzeri yatırım tutarına sahip orta-yüksek teknoloji yatırımları
  29. Çevre lisansına sahip olan yatırımlar
  30. İhtisas serbest bölgelerinde yapılacak yazılım ve bilişim ürünleri üretimi
  31. Asgari 50 milyon TL tutarındaki elektrik ve hidrojenle çalışan araç imalatı
  32. AR-GE ve Çevre Yatırımları
  33. Asgari 5.000 m2 beyaz alan şartını sağlayan veri merkezi yatırımları
  34. Sismik izolatör, vulkanize kauçuktan taşıyıcı kolonlar ve transmisyon kolonları, epoksi kaplı ön germe halatları ve diğer deprem hasar önleme sistemleri üretimi

Öncelikli Yatırım Teşviklerinden Yararlanma Kriterleri

Öncelikli yatırım teşvik sisteminden yararlanma kriterleri kapsamlıdır. Çok önemli bir destek sistemine kabul için değerlendirme kriterleri de son derece hassas belirlenmiştir. Bunun için öncelikle uygun bir yatırım projesinin yapılması gerekir. Bunun yanı sıra, yatırım konusuna göre ilgili kurumlardan alınacak her türlü izin, lisans, ruhsat ve diğer belgelerin başvuru ekinde sunulması gerekir.

Ayrıca, bu yatırımların bir çoğu çevresel etki değerlendirmesine tabi yatırımlardır. Bu nedenle, başvuru aşamasında mutlaka ilgili yatırım yeri için alınmış ÇED belgesi gerekmektedir.