Genel Yatırım Teşvik Sistemi

Genel Yatırım Teşvikleri, ülkelerin ekonomik kalkınması ve yatırımların artırılması için uygulanan teşviklerdir. Bu teşvikler, yatırımcıların risklerini azaltmak ve yatırımları daha karlı hale getirmek amacıyla çeşitli vergi avantajları, kredi ve finansman imkanları, altyapı kolaylıkları ve destekler sağlar. Yatırımcının özellikle yatırıma başladığı dönemlere ihtiyaç duyduğu desteği sağlamak ve yatırım maliyetlerini azaltmak için bazı destekler sunar. Genel Yatırım Teşvik Sistemi hakkında tüm detaylara yer verilmiştir.

Genel Yatırım Teşvik Sistemi Nedir?

Genel yatırım teşvik sistemi, ülkemizde uygulanan devlet yardımları programı kapsamında yatırımcılara uygulanan destekler sistemidir. Bu desteklerden yararlanmak için yatırımcının öncelikli "genel yatırım teşvik belgesi" adı verilen belgeye sahip olması gerekir. Bu belgeyi düzenleyen kurum Sanayi ve Teknoloji Bakanlığıdır. Uygun bulunan yatırım harcamaları üzerinden birçok önemli muafiyet, vergi avantajı ve istisna sağlanır.

Avantajları Nelerdir?

Ülkemizde uygulanan yatırım teşvik sistemi yatırımcıların maliyetlerini azaltmak, çeşitli işlemleri kolaylaştırmak, istihdam olanaklarını desteklemek, finansmana erişimi sağlamak üzerine kurulmuştur. Genel Yatırım Teşvik Sisteminin Avantajları şunlardır:

1. Maliyet düşürmek: Yatırım mallarının satın alımı sırasında uygulanan vergilerden istisna ve muafiyetler sağlanarak maliyetlerin düşürülmesi
2. Altyapı Kolaylıkları: Yatırımın yapılacağı binaların inşası ve inşaata hazırlık sırasında zemin ve bina ile ilgili önemli muafiyetler sağlanması
3. Finansman: Avantajlı birçok yatırım kredisinin ve finansal kiralama olanakları yalnızca yatırım teşvik belgesi sahibi yatırımcılara sunulması

Destek Unsurları Nelerdir?

Genel Yatırım Teşvik Belgesi sahibi yatırımcılara uygulanan destekler aşağıdaki gibidir:

1. KDV istisnası: Temin edilecek makine ve teçhizat için kdv ödenmez.
2. Gümrük vergisi muafiyeti: İthal edilecek makine ve teçhizat için gümrük vergisi ödenmez.
3. Emlak vergisi muafiyeti: Teşvik kapsamında inşa edilen binalar için 5 yıl emlak vergisi ödenmez.
4. Bina inşaat harcı muafiyeti: Belediyelere ödenmesi gereken bina inşaat harcı ödenmez.
5. Damga vergisi ve harç istisnası: Yatırım mallarının teslimi ile ilgili mal ve hizmetlere ilişkin sözleşmelerde damga vergisi ve harçlar ödenmez.
6. Finansal kiralama: Teşvik sisteminden kaynaklanan KDV istisnasından yararlanacak şekilde finansal kiralama yoluyla makine teminine imkan verilir.
7. Kredi ve finansman: Bankalar ve diğer finans kurumlarının sunduğu avantajlı yatırım kredileri, avans krediler ve garanti fonlu kredilere erişim sağlanır.
8. Diğer Destekler: Belediye Gelirleri Kanunu kapsamındaki parselasyon, ifraz ve tevhit, plan ve proje tasdik, zemin açma izni, toprak hafriyat ve yapı kullanma izni harçları ödenmez.

Kimler Yararlanabilir?

Genel Yatırım Teşvik Sisteminden uygun bulunan yatırım projelerine sahip olan yerli ve yabancı farklı olmaksızın tüm yatırımcılar yararlanabilir. Yatırımcı, gerçek kişi, şirket, şahıs işletmesi, firma veya kamu kurumu, vakıf, dernek, kooperatif, belediye, oda, birlik ve benzeri tüzel kişiler olabilir. Yatırımcı türü desteklerin kapsamı ile ilgili fark yaratmaz.

Nasıl Yararlanılır

Genel Yatırım Teşvik Sisteminden yararlanmak için izlenmesi gereken adımlar aşağıda yer almaktadır:

1. 1. Adım: Yatırım projesinin oluşturulması, ön fizibilite ve hazırlık çalışmalarının yapılması.
2. 2. Adım: Fizibilite çalışması neticesinde belirlenen kapasite ile uyumlu makine teçhizatın proforma faturalarının temini.
3. 3. Adım: Yatırım projesinin teşvik belgesine bağlanabilmesi için E-TUYS sistemi üzerinden başvuru yapılması.
4. 4. Adım: Yatırım teşvik belgesinin düzenlenmesi ve yatırımcıya teslim edilmesi.
5. 5. Adım: Genel yatırım teşviklerinden yararlanacak şekilde belge kapsamı yatırımın yönetilmesi.

Yararlanma Kriterleri Nelerdir?

Genel Yatırım Teşvik Sisteminden Yararlanma Kriterleri görece kısıtlı tutulmuştur. Genel yatırım teşvik belgesi almak için sağlanması gereken kriterler şunlardır:

1. Yatırım konusu: Tüm konularda yapılacak yatırımlar desteklenmez. Yatırım projesini oluştururken teşvik edilmeyecek yatırımlar ile teşviki belirli şartlara bağlı yatırım konuları listelerini kontrol etmek gerekir.
2. Yatırım tutarı: Yatırım teşvik belgesi almak için asgari sabit yatırım tutarı adı verilen tutarın sağlanması gerekir. Toplam yatırım tutarının mutlaka o bölge için belirlenen asgari sabit yatırım tutarını karşılaması gerekir.
3. Kapasite koşulları: Bazı yatırım konularında kapasite şartı vardır. Örneğin seracılık faaliyetlerinde örtü altı üretim alanı veya hayvancılık yatırımlarında dönemlik baş sayısı kriterinin sağlanması gerekir.

Genel Teşvikler Nasıl Kullanılır?

Genel yatırım teşvik sistemi getirdiği avantajlarla birlikte çeşitli yükümlülükler de getirmektedir. Genel teşviklerden yararlanmak için taahhüt ve yükümlülüklerinin hepsinin yerine getirilmesi gerekir. Genel Yatırım Teşvik Sisteminden yararlanmak için yatırım döneminde yapılması gerekenler adım adım açıklanmıştır.

1. 1. Adım: Yatırım teşvik belgesini detaylı inceleyin. Destek unsurları, yatırım süresi, özel şartlar gibi tüm bölümleri analiz edin.
2. 2. Adım: Belge kapsamında onaylanan makine ve teçhizat için istisnalardan yararlanmak için bağlı bulunduğunuz vergi dairesine başvurup "KDV İstisna Yazısı" alın. Nasıl yapılacağını bilmiyorsanız KDV istisna yazısı nasıl alınır sayfamızı inceleyin.
3. 3. Adım: Yatırım teşvik belgesi kapsamında gümrük vergisi muafiyetinden yararlanarak ithalat yapmak için ilgili gümrük müdürlüğüne kaydınızı yaptırın.
4. 4. Adım: Makine alımları öncesinde satıcılara E-TUYS sistemi üzerinden bildirim gönderim. Böylece satıcılar "Makine Doğrulama" işlemi yapar. Bu doğrulama satıcıların faturalandırma işlemini teşvik ile uyumlu yapmasını sağlar.
5. 5. Adım: Kesilen faturaların tamamını vakit kaybetmeden E-TUYS sistemine kaydedin. Bu sürecin nasıl ilerlediğini bilmiyorsanız "Teşvikli Fatura İşlemleri" sayfamızı inceleyin.
6. 6. Adım: Yatırım teşvik belgesi kapsamında sağlanan desteklerden yararlanmak için üçüncü taraflara belgeni ibrazı zorunludur. Yatırım teşvik belgeniz elektronik ortamda düzenlenmiştir, bu nedenle kurumlara da elektronik ortamda ibraz edilecektir. Yatırım teşvik belgesi sorgulama ekranı bu amaçla kullanılır. Nasıl yapılacağını öğrenmek için Yatırım Teşvik Belgesi Sorgulama sayfamızı ziyaret edin.
7. 7. Adım: Finansman olanaklarını düzenli takip edin. Yatırım teşvik belgesi kapsamında KGF ve diğer kurumlar aracılığıyla çok uygun krediler sağlanır. Bunlardan yararlanmak teşvik kapsamında sağlanan kazanımları artıracaktır.

Dikkat Edilmesi Gerekenler Nelerdir?

Yatırım teşvik belgesi avantajları kadar yükümlülükleri ile birlikte gelen bir belgedir. Bu yükümlülüklerin doğru takip edilmesi gerekir. Yerine getirilmeyen sorumluluklar cezai yaptırımlara yol açabilir. Bu yaptırımlar bazen o kadar büyük olur ki belgenin iptali bile gerçekleşebilir. Bu nedenle, Genel Yatırım Teşvik Belgesi sahibi yatırımcılar mutlaka aşağıdaki hususlara dikkat etmelidir.

1. Belgede kayıtlı sürelere dikkat edilmesi gerekir. Belgede kayıtlı yatırım süresi tamamlandığında süre uzatımı başvuru yapmak gerekir. Eğer bir defa süre uzatımı yapıldıysa yeniden uzatmak mümkün değildir. Bu defa yatırım tamamlama vizesi başvuru yapmak ve belgeyi kapatmak gerekir.
2. Teşvikli makineleri kesinlikle yatırım yerinin dışına çıkarmayın. Teşvikli makineler için 5 yıl süreyle satış yasağı vardır. Gerekli izinleri almadan kesinlikle makineleri satmayın. Makine ihtiyacınızı karşılamadığında, bu makineyi yurt içine satmak için satış izni, yurt dışına göndermek için ihraç izni veya bir başka teşvik belgesi kapsamına vermek için devir işlemlerinden uygun olanı yapın.
3. Onaylı makine listesinde bulunan satırlar için KDV istisnası sağlanır. Burada yer almayan hiçbir makineyi teşvikli satın almayın. Listede yer alan tanım ve açıklamalara dikkat edin. Bu açıklamalar aslında yatırımcı lehine uyarılardır. Bunlara mutlaka uyun.