Hayvancılık yatırım teşvikleri, sektörün hassasiyeti ve önem derecesi dikkate alınarak oluşturulmuştur. Hayvancılık sektörü, tarım endüstrisinin olarak adlandırılan sektörün önemli bir parçasıdır. Başta hayvancılık olmak üzere birçok tarımsal üretim faaliyeti ülkeler için kritik öneme sahiptir. Bu nedenle devlet yatırımcılara cazip fırsatlar sunar. Türkiye'de hayvancılık yatırımlarını teşvik etmek amacıyla bir dizi destek ve teşvik mekanizması bulunmaktadır. Bu teşvikler, sektörde büyümeyi hızlandırmak ve yatırımcıların maliyetleri azaltarak rekabet avantajı elde etmelerine yardımcı olmak için düzenlenmiştir. Hayvancılık yatırım teşvikleri, hayvancılık sektöründe faaliyet gösteren işletmelere sağlanan maddi ve mali destekler bütünüdür. Bu sayfamız oluşturulurken, hayvancılık sektörü yatırımcıları için eksiksiz bir teşvik rehberi hazırlanması amaçlanmıştır.

Hayvancılık yatırımlarına birçok kurum tarafından çeşitli destekler verilmektedir. Bunlar yatırım teşvik belgesi ile hibe programları şeklinde uygulanmaktadır.

Hayvancılık Yatırımları Nelerdir?

Hayvancılık yatırımları, hayvansal üretimle ilgili faaliyetleri içeren çeşitli alanlarda gerçekleştirilen yatırımlardır. Bu yatırımlar, sığır, koyun, keçi, tavuk gibi hayvanların yetiştiriciliği, süt ve et üretimi, yumurta üretimi, balıkçılık gibi sektörleri kapsar. Hayvancılık yatırımları, modern ahır ve tesislerin inşası, yem üretimi, veterinerlik hizmetleri, genetik ıslah çalışmaları, hayvan sağlığı ve beslenmesi gibi alanlara yönelik yapılan yatırımları içerir. Bu yatırımlar, hayvancılık sektöründe verimliliği artırarak daha kaliteli ürünlerin elde edilmesini sağlar. Aynı zamanda, hayvancılık yatırımları, istihdam olanaklarının artmasına ve bölgesel ekonomik kalkınmaya katkıda bulunur. Hayvancılık yatırımlarının teşvik edilmesi ve desteklenmesi, sektörün büyümesine ve sürdürülebilirlik hedeflerine ulaşılmasına yardımcı olur. Dahası, hayvansal girdilerin işlendiği tarımsal tesislerin de büyümesine katkı sağlar.

Hayvancılık Yatırımları

Teşvik mevzuatına bakıldığında yalnızca entegre hayvancılık yatırımları teşviklerden yararlanır. Entegre hayvancılık yatırımları ise 3 başlık altında sınıflandırılmıştır.

  1. Damızlık Hayvancılık Yatırımları (Büyükbaş ve Küçükbaş)
  2. Et Yönlü Hayvancılık Yatırımları (Büyükbaş ve Küçükbaş)
  3. Süt Yönlü Hayvancılık Yatırımları (Büyükbaş ve Küçükbaş)

Önemli Uyarı!
Yalnızca entegre hayvancılık yatırımları için teşvik verilmektedir. Yatırım teşvik belgesi almak isteyen hayvancılık yatırımcıları entegrasyon koşullarını sağlamak zorundadır.

1. Entegre Damızlık Hayvancılık Yatırımları

Entegre damızlık hayvancılık yatırımları, tercih edilen büyükbaş veya küçükbaş hayvan ırklarından bir ya da birkaçının modern ahır sistemlerinde yetiştirilmesidir. Bu yatırımlarda hayvanların sütü toplanır ve soğutma tanklarında bekletilir. Çiğ süt satışı yapılır ancak süt işleme yapılmaz. Büyütülen hayvanlar vakti geldiğinde kesimhanelere satılır. Hayvan yetişririciliği ile birlikte yem üretimi yapılması şarttır.

2. Entegre Süt Yönlü Hayvancılık Yatırımları

Entegre süt yönlü hayvancılık yatırımlarında da yetiştiricilik faaliyetleriyle birlikte süt işleme tesis kurulmalıdır. Sütün yeterli seviyede işlendiği peynir, ayran, kefir, tereyağı gibi çeşitli süt ürünlerinin üretimi yapılan mandıra işletmeleri kurulur. İstenmesi halinde yem üretimi de entegrasyona dahil edilebilir.

3. Entegre Et Yönlü Hayvancılık Yatırımları

Entegre et yönlü hayvancılık yatırımlarında ise hayvan yetiştiriciliği ile entegre kesimhane bulunur. Bu tesislerde mutlaka entegre çalışan bir kesimhane kurulması şarttır. Kesilen hayvanlar tesisler karkas, yarım karkas şeklinde çıkabileceği gibi et işleme tesisi de kurulabilir. Bu durumda kesilen hayvan etleri işlenerek katma değerli satış yapılır. Köfte, şiş, parçalanmış et, pişirilmiş et, dondurulmuş veya soğutulmuş et, sakatat, salam, sosis ve sucuk gibi ısıl işlem görmüş veya fermente et ürünleri gibi çeşitler üretilerek satılır.

4. Kanatlı Hayvan Yetiştiriciliği Yatırımları

Kanatlı hayvancılık yatırımları ise tavuk, hindi, ördek ve diğer kanatlıların entegre tesislerde yetiştirildiği yatırımlardır. Kanatlı hayvan yatırım teşviklerinden yararlanmak için entegrasyon koşullarının sağlanması gerekir. Kanatlı hayvan yatırımları da 3 yönlü gerçekleştirilir. Bunlar:

  1. Damızlık Kanatlı Hayvan Yetiştiriciliği: Kuluçka, gelişim ve çıkım tesislerinin yer aldığı yatırımlar kapsamında damızlık ırkların geliştirildiği ve yetiştirildiği tesislerdir.
  2. Etlik Kanatlı Hayvan Yetiştiriciliği: Bu yatırım türünde tavuk ve benzeri kanatlı hayvanlar eti için yetiştirilir. Etlik ırka mensup hayvanlar büyüdüğünde kesimhaneye götürülür. Kesimden sonra etler işlenir. Soğutulmuş veya dondurulmuş haldeki etler paketlenir. Etler sote, bonfile, kanat, göğüs, fileto gibi şekillerde paketlenir. Ayrıca, piliç nugget, şnitzel, kıtır tavuk gibi şekildi şekillerde de hazırlanır.
  3. Yumurta Yönlü Kanatlı Hayvan Yetiştiriciliği: Yumurtacı tavuk ırkları yetiştirilir, yumurta tasnif ve paketleme yapılır. Pastörize veya çırpılmış yumurta gibi ileri işleme de yapılır. Paketlenen yumurta ve diğer ürünlerin üretimi ve satışı yapılır.

Kanatlı ve kümes hayvancılığı yatırım teşvikleriyle ilgili detaylı bilgi için tıklayın.

Hayvancılık Yatırım Teşvikleri Nelerdir?

Hayvancılık yatırımlarına sağlanan teşvikler çok önemlidir. Hayvancılık sektörü ülkemiz için son derece kritik bir sektördür. Bu nedenle uygulanan teşvik mekanizmanları da hassasiyetle belirlenmiştir. Entegrasyon koşullarını ve teşvik mevzuatındaki diğer kriterleri sağlayan yatırım projeleri için aşağıdaki destekler uygulanır.

Entegre Hayvancılık Yatırımlarında Bölgelere Göre Uygulanan Teşvikler
Uygulanan Destek Unsurları
Yatırım Teşvik Bölgeleri
1. 2. 3. 4. 5. 6.
KDV İstisnası VAR VAR VAR VAR VAR VAR
Gümrük Vergisi Muafiyeti VAR VAR VAR VAR VAR VAR
Vergi İndirimi (YKO) %15 %20 %25 %30 %40 %50
SGK Primi (YIL) İşveren Desteği 2 Yıl 3 Yıl 5 Yıl 6 Yıl 7 Yıl 10Yıl
İşçi Desteği YOK YOK YOK YOK YOK 10Yıl
Gelir Vergisi Stopajı Desteği YOK YOK YOK YOK YOK 10Yıl
Yatırım Yeri Tahsisi VAR VAR VAR VAR VAR VAR
Faiz/Kar Payı Desteği (Puan/TL-Döviz Kredi) YOK YOK 3 - 1 4 - 1 5 - 2 7 - 2
Emlak Vergisi Muafiyeti VAR VAR VAR VAR VAR VAR
Bina İnşaat Harç Muafiyeti VAR VAR VAR VAR VAR VAR
Damga Vergisi ve Harç Muafiyeti VAR VAR VAR VAR VAR VAR
Diğer Muafiyetler VAR VAR VAR VAR VAR VAR

Önemli Açıklama!
Yatırımınızın bulunduğu il ve ilçenin hangi teşvik bölgesinde yer aldığını biliyor musunuz? Yatırım teşvik bölgelerini incelemek için buradan başlayın: Yatırım Teşvik Haritası

Yararlanma Şartları

Hayvancılık yatırım teşviklerinden yararlanma şartları son derece karışıktır. Reddedilen yatırım teşvik belgesi başvuruları içerisinde hayvancılık en yüksek orana sahiptir. Bu nedenle yatırım projesinin uzman kişilerce yapılması son derece önemlidir. Hayvancılık yatırımları için teşvik belgesi alınması üç temel şarta bağlıdır; entegrasyon, asgari hayvan sayısı ve asgari sabit yatırım tutarıdır.

Hayvancılık Yatırım Teşviklerinden Yararlanma Kriterleri
Hayvancılık Türü 1. 2. 3. 4. / 5. 6.
Asgari Hayvan Sayısı (Baş/Dönem)
Büyükbaş Damızlık 500 500 300 300 150
Et Yönlü 700 700 500 500 150
Süt Yönlü 500 500 300 300 150
Küçükbaş Damızlık 2000 2000 1000 1000 1000
Et Yönlü 2000 2000 1000 1000 1000
Süt Yönlü 2000 2000 1000 1000 1000
Asgari Sabit Yatırım Tutarı (Milyon TL)
Tümü 4 M 3 M 2 M 1,5 M 1,5 M 1,5 M

Önemli Uyarı!
Yatırım Teşvik Belgesinin düzenlenmesi için sağlanması gereken öncelikli şartlar kapasite ve sabit yatırım tutarıdır. Ancak bunlar tek başına belge almak için yeterli değildir. Teşvikler yararlanmak için yatırım projesinin başta entegrasyon olmak üzere tüm nitelikleri değerlendirmeye alınır.

Hayvancılık Yatırım Teşviklerinden Nasıl Yararlanılır?

Hayvancılık yatırım teşviklerinden yararlanılması için izlenmesi gereken adımlar aşağıdaki gibidir:

  1. Hayvancılık türünün belirlenmesi: Büyükbaş ve küçükbaş hayvancılık için aynı proje içerisinde teşvik verilmez. Hangi hayvan türünün yetiştirileceğinin belirlenmesi gerekir.
  2. Yatırım yönünün belirlenmesi: Bir yatırımın ancak bir yönlü geliştirilmesi teşvik edilir. Yani teşvik almak isteyen yatırımcılar damızlık, et yönlü veya süt yönlü yatırımlardan birini tercih etmek durumundadır.
  3. Yatırım projesinin oluşturulması: Hayvan türüne göre entegrasyonu sağlayacak şekilde yatırım projesi oluşturulur. Yatırımın yapılabilirliğinin sınanması için kısa bir ön fizibilite çalışması tavsiye edilir.
  4. Yatırım teşvik belgesi başvurusu: E-TUYS sistemin üzerinden proje oluşturularak başvuru yapılır. Değerlendirme neticesinde uygun bulunan projeler için yatırım teşvik belgesi düzenlenir.

Hayvancılık Yatırımlarında Yer Tahsisi

Hayvancılık yatırımlarının en önemli kısmı arsadır. Çok geniş bir alana ihtiyaç duyan bu yatırımların maliyetini doğrudan etkiler. Uygun koşullarda arsaya sahip olan yatırımcılar kazançlı bir yatırım yapabilir. Öte yandan, yüksek maliyetli arsalarla hayvancılık faaliyetlerinin kazançlı yapılması mümkün değildir. Bu nedenle, yatırım teşvikleri içerisinde yatırım yeri tahsisi desteği hayvancılık için en önemli destek unsurudur. Milli Emlak Genel Müdürlüğü ile koordinasyon halinde yürütülür. Hazine arazilerinden hayvancılığa uygun olan bir arsa için tahsis yapılması mümkündür. Tahsis yapıldığında bu arsa üzerinde 49 yıllığına çok uygun şartlarda yatırım yapma imkanı verilir.

Hayvancılık yatırımlarına yer tahsisi yapılabilmesi için izlenmesi gereken adımlar şunlardır:

  1. Yatırım ile uyumlu bir arazi tespit edilir.
  2. Arazinin Hazine mülkiyetinde olduğu teyit edilir.
  3. Arsanın niteliği ve imar durumu incelenir. Hayvancılık için uygun olmasına dikkat edilir.
  4. Hayvancılık yatırımlarında ÇED belgesi alınması gerekir. Bu nedenle doğrudan Yatırım Teşvik Belgesi düzenlenmez. Bunun yerine Ön Tahsis Yazısı alınır. Bu yazı yatırımın karakteristik değerlerini içerir.
  5. Milli Emlak Genel Müdürlüğüne ön tahsis ve avan proje ile başvuru yapılır. Yatırım yeri ilana çıkarılır.
  6. Değerlendirme komisyonu yatırım projelerini inceler ve uygun olana yatırım yerinin tahsisini yapar.
  7. Yatırım yeri tahsis edildiğinde öncelikli bu yatırım yeri için ÇED belgesi temin edilir.
  8. ÇED belgesiyle yeniden Sanayi ve Teknoloji Bakanlığına başvurularak Yatırım Teşvik Belgesi alınır.