Turizm ve otel yatırım teşvikleri, ülkemiz turizm sektörünün gelişimini destekler. Türkiye dünyanın önemli turizm merkezlerinden biridir. Turizm yatırımları tatil, sağlık, iş, veya gastronomi gibi çeşitli amaçlar taşır. Bu tesislerin her biri amacına uygun tesislerle donatılır. Ülkemiz tüm turizm yatırımlarında son derece gelişmiş seviyededir. Her bölgede farklı alanlarda sayısız turizm yatırımı bulunur. Üstelik bu tesislerin dünya çapında rekabet edebilecek hizmet kalitesine sahiptir. Başta otel yatırımları olmak üzere turizm sektörüne verilen teşvikler A'dan Z'ye tüm yönleriyle açıklanmıştır.

Turizm yatırım teşvikleri, turizm yatırım ya da turizm işletme belgeli oteller, butik oteller, tatil köyleri, özel konaklama tesisleri ile dağ evi veya yayla evleri gibi özel konaklama tesisleri için verilmektedir.

Turizm ve Otel Yatırımları Nelerdir?

Turizm yatırımları, ifadesi teşvik sisteminde otel ve konaklama tesisleri anlamı taşır. Otel, motel, hotel veya pansiyon gibi konaklama tesisleri şehir merkezlerinde, kırsal alanlarda, dağlarda veya deniz kenarlarında konumlanabilir. Aynı şekilde amacına uygun olarka sağlık, termal, tatil, kongre ve seminer, iş gezileri gibi amaçlara hizmet eder. Bu tesislerin her biri mevzuata uygun kriterleri sağlamak kaydıyla genel, bölgesel ve hatta öncelikli nitelikli Yatırım Teşvik Belgesi alabilir.

Otel Yatırımları

Turizm ve otelcilik yatırımları genellikle aşağıdaki türde yatırımlar olup, mevzuatta belirtilen asgari şartları sağlayan tüm yatırımlar için teşvik verilir.

  1. Tatil Turizmi Yatırımları: İnsanların dinlenmek, eğlenmek ve keyifli vakit geçirmek amacıyla gittikleri tatil bölgelerinde gerçekleştirilen turizm faaliyetlerini kapsar. Plaj tatilleri, deniz turizmi, kumsal tatilleri gibi örnekler bu kategoriye dahildir. Tatil turizm yatırımları, dünya genelinde otel, motel, hotel, tatil köyü ve benzeri konaklama tesislerinin çok büyük bir bölümünü oluşturur.
  2. Kültür Turizmi Yatırımları: Bir ülkenin veya bölgenin kültürel değerlerini tanımak, tarihi ve arkeolojik mekanları ziyaret etmek amacıyla gerçekleştirilen turizm faaliyetlerini ifade eder. Müze ziyaretleri, tarihi yerlerin keşfi, yerel festivallere katılım gibi etkinlikler bu kategoride yer alır.
  3. Doğa Turizmi Yatırımları: Doğal güzellikleri keşfetmek, doğa sporları yapmak, yürüyüş ve trekking gibi aktiviteleri gerçekleştirmek amacıyla yapılan turizm türüdür. Milli parklar, dağlık bölgeler, göller ve ormanlar doğa turizmi açısından popüler destinasyonlardır. Bu kapsamda, doğal alanlarda ve kırsal bölgelerde yer alan özel tesisler, kamp alanları, dağ evleri, yayla evleri, bungalov tipi evlere yatırım yapılmaktadır.
  4. Sağlık ve Termal Turizm Yatırımları: Sağlıklı yaşam ve iyileşme amacıyla gerçekleştirilen turizm faaliyetlerini içerir. Termal kaynaklara sahip olan bölgelerde yapılan tedavi, spa, termal banyo gibi aktiviteler bu türün bir parçasıdır. Termal tesisler için ilave teşvik verilmektedir.
  5. Kış Turizmi Yatırımları: Kar sporları, kayak, snowboard gibi kış aktivitelerini içeren turizm türüdür. Dağlık bölgelerdeki kayak merkezleri kış turizmi açısından önemli destinasyonlardır.
  6. Gastronomi Turizmi Yatırımları: Yöresel lezzetleri keşfetmek, yerel mutfak kültürünü deneyimlemek amacıyla yapılan turizm faaliyetlerini ifade eder. Geleneksel yemeklerin tadına bakma, yerel pazarları ziyaret etme gibi aktiviteler bu türün bir parçasıdır.
  7. İş ve Kongre Turizmi Yatırımları: İş amaçlı seyahatler, konferanslar, kongreler ve iş etkinlikleri için yapılan turizm faaliyetlerini kapsar. İş seyahatleri, iş görüşmeleri ve profesyonel ağ kurma amacıyla gerçekleştirilen turizm türüdür. Şehir otelleri bu amaçla yapılmaktadır.
  8. Macera Turizmi Yatırımları: Adrenalin dolu aktiviteleri deneyimlemek, doğal ortamlarda macera yaşamak amacıyla gerçekleştirilen turizm faaliyetlerini içerir. Dağcılık, rafting, dalış, paraşüt gibi ekstrem sporlar bu kategoriye örnek olarak verilebilir.

Önemli Uyarı!
Turizm yatırım teşviklerinden yararlanmak için Kültür ve Turizm Bakanlığından Turizm Yatırım Belgesi veya Turizm İşletme Belgesi alınması şarttır.

Turizm ve Otel Yatırım Teşvikleri Nelerdir?

Turizm ve otel yatırımlarına sağlanan teşvikler genel, bölgesel ve öncelikli teşvik sistemindeki desteklerdir. Turizm yatırımlarının büyük bölümü otellerdir. Bölgesel şartları sağlayan oteller için aşağıdaki destek unsurları sağlanır. 3 yıldızlı otel teşvikleri, 4 yıldızlı otel teşvikleri ve 5 yıldızlı otel teşvikleri bu kısımda açıklananlardır. Ayrıca, butik oteller ve turizm yatırım belgesine sahip tatil köyü, özel konaklama tesisi, yayla evi ve dağ evi yatırım teşvikleri de bu tablodaki desteklerden ibarettir.

Otel Yatırımlarında Bölgelere Göre Uygulanan Teşvikler
Uygulanan Destek Unsurları
Yatırım Teşvik Bölgeleri
1. 2. 3. 4. 5. 6.
KDV İstisnası VAR VAR VAR VAR VAR VAR
Gümrük Vergisi Muafiyeti VAR VAR VAR VAR VAR VAR
Vergi İndirimi (YKO) %15 %20 %25 %30 %40 %50
SGK Primi (YIL) İşveren Desteği 2 Yıl 3 Yıl 5 Yıl 6 Yıl 7 Yıl 10Yıl
İşçi Desteği YOK YOK YOK YOK YOK 10Yıl
Gelir Vergisi Stopajı Desteği YOK YOK YOK YOK YOK 10Yıl
Yatırım Yeri Tahsisi VAR VAR VAR VAR VAR VAR
Faiz/Kar Payı Desteği (Puan/TL-Döviz Kredi) YOK YOK 3 - 1 4 - 1 5 - 2 7 - 2
Emlak Vergisi Muafiyeti VAR VAR VAR VAR VAR VAR
Bina İnşaat Harç Muafiyeti VAR VAR VAR VAR VAR VAR
Damga Vergisi ve Harç Muafiyeti VAR VAR VAR VAR VAR VAR
Diğer Muafiyetler VAR VAR VAR VAR VAR VAR

Yatırımınız Hangi Bölgede?
Yatırımınızın bulunduğu il ve ilçenin hangi teşvik bölgesinde yer aldığını biliyor musunuz? Yatırım teşvik bölgelerini incelemek için buradan başlayın: Yatırım Teşvik Haritası

Yararlanma Şartları

Turizm yatırım teşviklerinden yararlanma şartları, tesisin bulunduğu bölgeye göre değişiklik gösterir. Yararlanma kriterleri şunlardır:

  1. En az 3 yıldızlı, butik veya özel nitelikli turizm konaklama tesisi olmak.
  2. Turizm yatırım belgesi veya turizm işletme belgesi sahibi olmak.
  3. 100 oda ve üzeri konaklama tesisleri için Çevresel Etki Değerlendirme Belgesi almak.
  4. Yatırımın bulunduğu bölgeye göre asgari sabit yatırım tutarını sağlamak.
Turizm ve Otel Yatırım Teşviklerinden Yararlanma Kriterleri
Bölgeler 1. 2. 3. 4. 5. 6.
Konaklama Tesisi Asgari Yıldız Sayısı
Tüm Tesisler Tüm bölgelerde tesisin asgari 3 yıldız seviyesinde olması gerekir.
Asgari Sabit Yatırım Tutarı (Milyon TL)
Tümü 4 M 3 M 2 M 1,5 M 1,5 M 1,5 M

Öncelikli Teşvik Verilen Otel Yatırımları
Otel yatırımının bulunduğu bölgeye bakılmaksızın aşağıdaki konulardaki otel yatırımları Öncelikli Yatırım Teşvik Belgesi (5. Bölge Destekleri) alır.

  1. Termal turizm amaçlı oteller.
  2. Kültür ve Turizm Koruma ve Gelişim Bölgesinde yer alan oteller.

Turizm ve Otel Yatırım Teşviklerinden Nasıl Yararlanılır?

Turizm ve otel yatırım teşviklerinden yararlanılması için izlenmesi gereken adımlar aşağıdaki gibidir:

  1. Tesis Özelliklerinin Belirlenmesi: Tesisin yer alacağı bölgenin, niteliğinin ve özelliklerinin belirlenmesi gerekir. Belirlenmesi çalışmaları sırasında teşvik koşullarının göz önünde bulundurulması faydalıdır.
  2. Yatırım Projesi: Turizm yatırımının detayları ve konumu belirlendikten sonra avan proje hazırlanmalıdır. Bu projede mümkün olduğunca detaylara yer verilmelidir.
  3. Turizm Yatırım Belgesi Temini: Otel yatırımına ilişkin projenin detayları belli olduktan sonra Turizm Yatırım Belgesi alınmalıdır.
  4. ÇED Belgesi Temini: Oda sayısı 100 ve üzeri olan tesisler için Çevresel Etki Değerlendirme (ÇED) Belgesi temin edilmelidir.
  5. Yatırım Teşvik Belge Başvurusu: E-TUYS sistemin üzerinden proje oluşturularak başvuru yapılır. Değerlendirme neticesinde uygun bulunan projeler için yatırım teşvik belgesi düzenlenir.

Turizm ve Otelcilik Yatırımlarında Yer Tahsisi

Turizm ve otelcilik yatırımlarında yer tahsisi son derece önemlidir. Bu tesislerin ihtiyaç duyduğu çok geniş arsaların maliyeti çok fazladır. Dahası genellikle otellerin yer aldığı arsalar çok değerli ve pahalıdır. Bu soruna çözüm olması amacıyla ülkemiz turizm yatırımlarını hızlandırmak için yer tahsis desteği verilmektedir.

Turizm ve otelcilik yatırımlarına yer tahsisi yapılabilmesi için izlenmesi gereken adımlar şunlardır:

  1. Hazine mülkiyetinde bulunan ve Milli Emlak tarafından yer tahsisine uygun bulunan arsalar belirlenir.
  2. Arsanın niteliği ve imar durumu incelenir. İmar planında turizm amacıyla ayrılan yerler için başvuru yapılmalıdır.
  3. Yatırım yeri ile ilgili avan proje, yerleşim planı ve yatırım planı hazırlanır.
  4. Yatırım yeri ilana çıktığında başvuru yapılır.
  5. Değerlendirme komisyonu yatırım projelerini inceler ve uygun olana yatırım yerinin tahsisini yapar.
  6. Yatırım yeri tahsis edildiğinde öncelikli bu yatırım yeri için ÇED belgesi temin edilir.
  7. ÇED belgesiyle yeniden Sanayi ve Teknoloji Bakanlığına başvurularak Yatırım Teşvik Belgesi alınır.

Otellerin Yıldız Kriterleri

Bir otelin yıldız alması için sahip olması gereken kriterler Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından belirlenmiştir. Yıldız sayısına göre tesislerin özellikleri aşağıda sunulmuştur.

1 Yıldızlı Otellerin Özellikleri

  1. En az 10 oda.
  2. Resepsiyon ile bekleme bölümünden oluşan lobi.
  3. Oturma alanı ve bu alanda sıcak ve soğuk içecek hizmeti.

2 Yıldızlı Otellerin Özellikleri

  1. Girişte rüzgarlık, hava perdesi, döner kapı veya benzeri düzenleme.
  2. Yönetim odası.
  3. Odalarda televizyon.
  4. Odalarda saç kurutma makinesi.
  5. Yatak katlarında kat hizmetleri ofisi veya dolap.
  6. Genel mahallerde internet hizmeti.

3 Yıldızlı Otellerin Özellikleri

  1. Kahvaltı salonu (yeterli büyüklükte oturma alanı ve servis mutfağı veya lokanta bulunması durumunda bu mahaller kahvaltı verme amaçlı da kullanılabilir, yazlık tesislerde bu amaçla kullanılan salonun bir kısmı açık olabilir).
  2. İklim koşullarına göre genel mahallerde klima.
  3. Odalarda en az bir sandalye veya koltuk ve valizlik.
  4. Odalarda kıymetli eşya kasası.
  5. Odalarda internet hizmeti.
  6. Çamaşır yıkama ve ütüleme hizmeti ile bu hizmete ilişkin çamaşır torbası ve fiyat listesi.

4 Yıldızlı Otellerin Özellikleri

  1. İlave bir yönetim odası.
  2. Tesis yatak kapasitesinin aynı anda en az yüzde otuzuna hizmet veren lokanta veya lokantalar.
  3. Yatak katlarında kat hizmetleri ofisi (ayrık, yaygın ve az katlı yerleşimler şeklinde düzenlenmiş tesislerde hizmetin aksamaması kaydıyla kat ofisinin her katta bulunması zorunlu değildir).
  4. Bagaj odası ve bu mahalde emanet hizmeti ile bagaj taşıma hizmeti.
  5. Odalarda ve genel mahallerde klima.
  6. Odalarda ve banyolarda; bornoz, diş temizlik kiti, traş kiti, tırnak törpüsü, cımbız, tırnak makası, tek kullanımlık terlik, dikiş kiti, ayakkabı sileceği, ayakkabı cilası, duş bonesi, duş köpüğü, duş jeli, vücut losyonu, saç kremi, makyaj temizleme pamuğu, kulak temizliği pamuğu, hijyen poşeti, kutu kâğıt mendil, bloknot-kalem, uyku gözlüğü, şemsiye gibi toplam en az on çeşit buklet malzemesi.
  7. Kuru temizleme hizmeti ve bu hizmete ilişkin fiyat listesi.
  8. Toplam personelin en az yüzde onbeşi oranında konusunda eğitim almış veya sertifikalı personel.
  9. Konusunda eğitimli veya en az beş yıl deneyim sahibi idari personel.

5 Yıldızlı Otellerin Özellikleri

  1. En az 60 oda.
  2. Kat sayısı itibarıyla müşteri asansörü zorunlu olanlarda servis alanları ile bağlantılı servis asansörü (Müşteri asansörü zorunlu olmayan tesislerde servis merdiveni yeterli görülür, konaklama üniteleri ayrık, yaygın ve az katlı yerleşimler şeklinde düzenlenen tesislerde servis merdiveni veya asansörü ile ilgili esaslar tebliğ ile belirlenir).
  3. Odalarda mini bar ile içecek türlerine uygun servis malzemesi.
  4. Odalarda sehpa ile sofa veya kanepe ya da kişi başına bir koltuktan oluşan oturma grubu.
  5. Odalarda uluslararası kanal erişimi olan panel televizyon.
  6. Odalarda ve banyolarda ilave en az beş çeşit buklet malzemesi.
  7. Odalarda müşterinin sıcak içecek hazırlamasına imkân sağlayan donanım ve servis malzemesi.
  8. Odalarda boy aynası.
  9. Yatak başucunda priz.
  10. Yatak başucunda banyo hariç oda aydınlatmasının kontrolü imkânı.
  11. Banyolarda resepsiyonla bağlantılı telefon veya odalarda telsiz telefon.
  12. Oda servisi hizmeti ve bu hizmete ilişkin bilgilendirme ile menü.
  13. Yatak kat koridorlarında resepsiyonla bağlantılı telefon.
  14. Toplam personelin en az yüzde otuzu oranında konusunda eğitim almış veya sertifikalı personel.
  15. Resepsiyondan ayrı bir mahalde konusunda eğitimli ve deneyimli personel tarafından verilen müşteri ilişkileri ve danışmanlık hizmetleri.
  16. Oda sayısının yüzde onu oranında otopark hizmetinin görevli personel aracılığıyla sağlanmasına yönelik hizmet.
  17. Müşteri girişinden ayrı personel ve malzeme girişi

Butik Otellerin Özellikleri

  1. Üstün kaliteli, özel tasarım seri üretim, sanatçı tarafından tesise özel tasarlanarak üretilmiş veya antika ürünlerden oluşan tefriş, dekorasyon, donanım ve servis malzemeleri.
  2. Alakart hizmet verilen lokanta.
  3. Resepsiyon, lobi, yatak kapasitesinin yüzde yirmibeşi oranında oturma alanı.
  4. Yönetim odası.
  5. Genel mahallerde klima.
  6. Genel mahallerde ve odalarda kablosuz internet.
  7. Beş yıldızlı otel odaları için belirlenen nitelikleri taşıyan müşteri yatak odaları.
  8. Yatak katlarında kat hizmetleri ofisi veya dolap.
  9. Oda banyolarında aydınlatmalı büyüteçli ayna.
  10. Yatak odasını gece kullanımına hazırlama hizmeti.
  11. Oda servisi hizmeti ve bu hizmete ilişkin bilgilendirme ile menü.
  12. Kat sayısı itibarıyla müşteri asansörü zorunlu olanlarda servis alanları ile bağlantılı servis asansörü (Müşteri asansörü zorunlu olmayan tesislerde servis merdiveni yeterli görülür, konaklama üniteleri ayrık, yaygın ve az katlı yerleşimler şeklinde düzenlenmiş tesislerde servis merdiveni veya asansörü ile ilgili esaslar tebliğ ile belirlenir.).
  13. Bagaj odası ve bu mahalde emanet hizmeti ile bagaj taşıma hizmeti.
  14. Çamaşır yıkama, ütüleme, kuru temizleme ve terzi hizmeti ile bu hizmetlere ilişkin çamaşır torbası ve fiyat tarifesi.
  15. Görevli personel aracılığıyla sağlanan otopark hizmeti.
  16. Tesis müşteri yatak kapasitesinin en az yüzde ellisine denk gelen sayıda deneyimli, konusunda eğitimli veya sertifikalı personel ile konusunda eğitimli veya en az beş yıl deneyimli idari personel.
  17. En az elli kişi kapasiteli olmak üzere 14 üncü maddenin beşinci fıkrasının (a), (b), (c), (ç), (g), (h), (ı) ve (i) bentlerinde belirtilen ünitelerden biri.
  18. 14 üncü maddenin beşinci fıkrasında açıklanan ünitelerden en az biri.