Yatırım Teşvik Bölgeleri ülkemiz il ve ilçelerini teşvik sistemine göre 6 gelişmiş seviyesine göre sınıflandıran bölgesel sistemdir. Bu sistem il ve ilçelerin sosyo-ekonomik gelişmişlik seviyelerini dikkate alır. Yatırım teşvik sistemi gelişmiş bölgelerde daha az, gelişmemiş bölgelerde daha fazla destek uygulanacak şekilde oluşturulmuştur.

Yatırım Teşvik Belgesi ise Türkiye'de yatırım yapmak isteyen yerli ve yabancı yatırımcıların teşvik sisteminden yararlanması için gerekli belgedir. Teşvik sistemi ülkemiz yatırımcılarını tüm bölgelere eşit bir biçimde dağılmak üzere yönlendirmeyi amaçlar. Yatırım Teşvik Bölgeleri bu amacı yerine getirmek için kurgulanmıştır. Güncel durumda Yatırım Teşvik Bölgeleri nedir, hangi iller hangi bölgelere dahil edilmiştir gibi sorularla konuya ilişkin tüm detaylara yazımızda yer verilmiştir.


Yatırım Teşvik Bölgelerinin Tanımı?

Yatırım Teşvik Bölgeleri, yatırıma sağlanacak devlet desteklerinin yoğunluğunu belirleyen çok önemli bir kriterdir. Az gelişmiş bölgelerde daha yüksek destek sağlanırken, çok gelişmiş bölgelerde görece az destek sağlanır. Bu uygulamanın amacı bölgesel gelişmişlik farkını en aza indirmek, ülkenin tüm bölgelerine eşit şartlarda yatırım ve istihdam sağlamak ve tüm ülkenin eşit bir biçimde kalkınmasını temin etmektir. Yatırım teşvik bölgeleri belirlenirken SEGE (Sosyo Ekonomik Gelişmişlik Endeksi) esas alınmıştır. Teşvik Mevzuatına göre 6 adet Yatırım Teşvik Bölgesi bulunur.

Günümüzde 6 tane Yatırım Teşvik Bölgesi bulunur. Bunlardan 1. bölge en gelişmiş illerden, 6 bölge ise en az gelişmiş illerden oluşur. 1. bölgeden 6. bölgeye doğru uygulanan desteklerden artış gösterir.

Yatırım Teşvik Bölgeleri Nelerdir?

Yatırım Teşvik Bölgeleri günümüzde 6 tanedir. Bu bölgelerin her biri farklı illeri ve ilçeleri kapsar. Her bölgenin gelişmişlik seviyesi birbirinden farklıdır. En gelişmiş olan 1. bölgede destekler düşük oranlarda uygulanır. Öte yandan, en az gelişmiş illerin yer aldığı 6. bölgeye doğru uygulanan destek oranları da artar. Aynı zamanda, 1. bölge illerinde bölgesel teşvikleri almak daha zor, 6. bölgede bölgesel teşvikleri almak daha kolaydır. Tüm bölgelerin detayları aşağıda açıklanmıştır.

Yatırım Teşvik Bölgelerinde Hangi İller Vardır?

6 farklı yatırım teşvik bölgesinde bulunan iller aşağıdaki gibidir:

  • Birinci Bölge: Ankara, Antalya, Bursa, Eskişehir, İstanbul, İzmir, Kocaeli, Muğla, Tekirdağ
  • İkinci Bölge: Aydın, Balıkesir, Bilecik, Bolu, Çanakkale (Bozcaada ve Gökçeada ilçeleri hariç), Denizli, Edirne, Isparta, Karabük, Kayseri, Kırklareli, Konya, Manisa, Sakarya, Yalova
  • Üçüncü Bölge: Adana, Burdur, Düzce, Gaziantep, Karaman, Kırıkkale, Kütahya, Mersin, Samsun, Trabzon, Rize, Uşak, Zonguldak
  • Dördüncü Bölge: Afyonkarahisar, Aksaray, Amasya, Artvin, Bartın, Çorum, Elazığ, Erzincan, Hatay, Kastamonu, Kırşehir, Malatya, Nevşehir, Sivas
  • Beşinci Bölge: Bayburt, Çankırı, Erzurum, Giresun, Gümüşhane, Kahramanmaraş, Kilis, Niğde, Ordu, Osmaniye, Sinop, Tokat, Tunceli, Yozgat
  • Altıncı Bölge: Adıyaman, Ağrı, Ardahan, Batman, Bingöl, Bitlis, Diyarbakır, Hakkari, Iğdır, Kars, Mardin, Muş, Siirt, Şanlıurfa, Şırnak, Van, Bozcaada ve Gökçeada ilçeleri

Bir Alt Bölge Desteğinden Nasıl Yararlanılır?

Bir yatırım hangi bölgede yer alıyorsa, o bölge için öngörülen destek oranlarından yararlanır. Ancak, belirli şartlar altında bir alt bölgede uygulanan desteklerden yararlanılması mümkün olmaktadır. Bu durumlar:

  • Organize Sanayi Bölgesi (OSB) sınırları içerisinde yapılan yatırımlar bir alt bölge desteklerinden yararlanır.
  • Endüstri Bölgesi (EB) sınırları içerisinde yapılan yatırımlar bir alt bölge desteklerinden yararlanır.
  • Bir alt bölge desteklerinden yararlanacak ilçeler listesinde bulunan bir ilçede yapılan yatırımlar bir alt bölgenin destek oranlarından yararlanır.
  • Hem OSB/EB hem de alt bölge ilçelerinde bulunan yatırımlar iki alt bölge desteğinden yararlanır.

Alt Bölge İlçeleri

Yatırım teşvik belgesinden doğan hakların kullanıldığı her durumda sorgulama talep edilecektir. Bu durumlarda, belge ile ilgili aşağıdaki bilgilerin doğrulanması gerekir.

  • Ankara: Çamlıdere, Bala, Haymana
  • Adana: Yumurtalık, İmamoğlu, Karataş, Karaisalı, Tufanbeyli, Aladağ, Feke, Saimbeyli
  • Afyonkarahisar: Kızılören, İhsaniye, Bayat, Sinanpaşa, Hocalar, Çobanlar
  • Aksaray: Ortaköy, Sarıyahşi, Eskil, Ağaçören, Güzelyurt, Gülağaç
  • Amasya: Göynücek, Hamamözü
  • Antalya: Gündoğmuş
  • Aydın: Kuyucak, Germencik, Karacasu, Sultanhisar, Köşk, Buharkent, Yenipazar, İncirliova, Bozdoğan, Koçarlı, Karpuzlu
  • Balıkesir: Savaştepe, Dursunbey, Sındırgı, Havran, Kepsut, İvrindi, Balya
  • Bartın: Kurucaşile
  • Bilecik: Gölpazarı, İnhisar, Yenipazar
  • Bolu: Yeniçağa, Mudurnu, Göynük, Seben, Kıbrısçık, Dörtdivan
  • Burdur: Kemer, Ağlasun, Cavdır, Çeltikçi, Yeşilova, Altınyayla
  • Bursa: Harmancık, Keles, Büyükorhan
  • Çanakkale: Bayramiç, Yenice
  • Çankırı: Bayramören
  • Çorum: Ortaköy, Boğazkale, Uğurludağ, Mecitözü, Bayat, Laçin
  • Denizli: Babadağ, Kale, Beyağaç, Baklan, Güney, Çameli
  • Düzce: Çilimli, Kaynaşlı, Cumayeri, Gölyaka, Yığılca
  • Edirne: Enez, İpsala, Meriç, Lalapaşa
  • Elazığ: Kovancılar, Karakocan, Alacakaya, Maden, Palu, Baskil, Sivrice, Arıcak
  • Erzincan: Otlukbeli, Tercan, Çayırlı
  • Erzurum: Horasan, Hınıs, Şenkaya, Çat, Köprüköy, Tekman, Karaçoban, Karayazı
  • Eskişehir: Alpu, Günyüzü, Han
  • Gaziantep: Nizip, İslahiye, Oğuzeli, Nurdağı, Karkamış, Araban, Yavuzeli
  • Hatay: Arsuz, Reyhanlı, Yayladağı, Hassa, Kumlu, Altınözü
  • Isparta: Şarkikaraağaç, Aksu, Gelendost, Sütçüler
  • İzmir: Bayındır, Beydağ, Kiraz
  • Karabük: Eskipazar, Yenice, Ovacık, Eflani
  • Karaman: Kazımkarabekir, Başyayla, Sarıveliler, Ayrancı
  • Kastamonu: Daday, Cide, İhsangazi, Hanönü, Azdavay, Pınarbaşı, Şenpazar, Doğanyurt
  • Kayseri: İncesu, Felahiye, Yahyalı, Bunyan, Yeşilhisar, Pınarbaşı, Sarıoğlan, Tomarza, Sarız, Akkışla
  • Kırıkkale: Karakeçili, Delice, Keskin, Sulakyurt, Balışeyh, Çelebi
  • Kırklareli: Demirköy, Pehlivanköy, Kofçaz
  • Kırşehir: Akpınar, Çiçekdağı, Boztepe, Akçakent
  • Kilis: Musabeyli, Polateli
  • Konya: Kulu, Sarayönü, Hadim, Taşkent, Güneysınır, Hüyük, Kadınhanı, Doğanhisar, Tuzlukçu, Yalıhöyük, Bozkır, Derebucak, Altınekin, Çeltik, Yunak, Derbent, Halkapınar, Emirgazi
  • Kütahya: Domaniç, Hisarcık, Şaphane, Pazarlar, Dumlupınar, Altıntaş, Çavdarhisar, Aslanapa
  • Malatya: Hekimhan, Doğanşehir, Akçadağ, Yazıhan, Doğanyol, Arguvan, Kuluncak, Kale, Pütürge
  • Manisa: Saruhanlı, Köprübaşı, Ahmetli, Gölmarmara, Selendi
  • Mersin: Aydıncık, Mut, Gülnar
  • Muğla: Seydikemer
  • Nevşehir: Derinkuyu, Acıgöl
  • Niğde: Altunhisar, Çiftlik
  • Osmaniye: Sumbas
  • Rize: Hemşin, Güneysu, İyidere, Derepazarı, İkizdere, Kalkandere, Çamlıhemşin
  • Sakarya: Kaynarca, Ferizli, Karapürçek, Taraklı
  • Samsun: Kavak, Havza, Alacam, Yakakent, Vezirköprü, Salıpazarı, Asarcık, Ayvacık
  • Sinop: Dikmen
  • Sivas: Akıncılar, Zara, Gölova, Kangal, Ulaş, Altınyayla, Hafik, Yıldızeli, Koyulhisar
  • Trabzon: Çarşıbaşı, Araklı, Şalpazar, Dernekpazarı, Tonya, Köprübaşı, Hayrat, Düzköy
  • Uşak: Banaz, Karahallı, Sivaslı
  • Yozgat: Aydıncık
  • Zonguldak: Kilimli, Gökçebey