Kontrollü Dikey Kent
Tarımı Yatırım Teşvikleri

Kontrollü dikey kent yatırım teşvikleri, günümüzde modern tarım uygulamalarınde gitgide artmaktadır. Birim alandan daha fazla verim alınması esasına dayalı yatırımlardır. Bu yatırımlarda tüm koşullar tam kontrollü bir biçimde ideal değerlerde tutulur. Bu sayede, üretim alanında çok yüksek verim elde edilir. Yapay ışık ile fotosentez sağlanır, sıcaklık ve nem ideal koşullarda sabitlenir. Bu yatırımlar aslında topraksız, dikey konumlandırılmış bir çeşit seradır. Dikey kontrollü kent tarımı yatırımları günümüz gıda gereksinimleri için çok önemlidir. Asgari şartların sağlanması halinde Yatırım Teşvik Belgesi düzenlenmesi mümkündür. Kontrollü dikey kent tarımı yatırımları bölgesel teşvik sistemindeki tüm unsurlardan yararlanmaktadır. Konuyla ilgili tüm detaylara bu sayfada yer verilmiştir.

Kontrollü Dikey Kent Tarımı Yatırımları Nelerdir?

Kontrollü dikey kent tarımı, geleneksel tarım yöntemlerinden farklı olarak bitkilerin dikey olarak, yani yüksek binalarda veya kapalı mekanlarda yetiştirildiği bir tarım yöntemidir. Bu yöntemde, bitkiler genellikle yatay alana göre daha az yer kaplar ve dikey olarak bir üst üste veya yan yana düzenlenir.

Kontrollü dikey kent tarımı, bir dizi teknoloji ve sistem kullanarak bitkilerin büyümesi için optimal koşulları sağlar. Bu sistemler arasında yapay aydınlatma, hidroponik veya aeroponik yetiştirme yöntemleri, otomatik sulama ve besleme sistemleri, iklim kontrolü ve bitki büyümesini izlemek için sensörler bulunabilir. Ayrıca, dikey kent tarımı genellikle gübre ve su kullanımını azaltırken, verimliliği artırmak için gübre ve su döngülerini geri dönüştürebilir.

Yatırım teşviklerinden yararlanacak dikey kent tarımı yatırımları şunlardır:

1. Yığılmış Raflar (Stacked Shelves): Bu yöntemde bitkiler, raflara yerleştirilmiş kapalı sistemlerde büyütülür. Bitkiler, raf katmanları üzerinde dikey olarak yerleştirilir ve yapay aydınlatma, hidroponik veya aeroponik sistemler kullanılarak beslenir ve sulanır.
2. Düzlem Sistemi (Flat System): Bu sistemde bitkiler, yatay düzlemler üzerine sıralanır. Bitkiler, büyümelerini desteklemek için bir destek yapısı üzerine yerleştirilir ve genellikle hidroponik veya aeroponik sistemler kullanılarak beslenir ve sulanır.
3. Dikey Tarım Duvarları (Vertical Farming Walls): Bu yöntemde bitkiler, duvarlara veya özel panellere monte edilir. Bitkiler, dikey düzenlemelerde büyür ve bitki kökleri için besin ve su sağlamak için özel sistemler kullanılır. Bu tarz dikey kent tarımı yöntemi genellikle iç mekanlarda veya binaların dış cephelerinde uygulanır.
4. Konteyner Tarımı (Container Farming): Bu yöntemde bitkiler, nakliye konteynerleri veya benzer kapalı ortamlarda yetiştirilir. Konteynerler, bitkilerin büyümesi için gerekli olan tüm koşulları sağlayacak şekilde donatılır. Bu tarım yöntemi, taşınabilirlik ve hızlı kurulum avantajlarına sahiptir.
5. Dikey Tarım Kuleleri (Vertical Farming Towers): Bu yöntemde bitkiler, dikey olarak yükselen kulelerin içinde yetiştirilir. Kulelerde, bitkilerin büyümesi için gerekli olan ışık, su, besin ve diğer koşullar kontrol altında tutulur. Dikey tarım kuleleri, yüksek verimlilik ve yerden tasarruf sağlama potansiyeli sunar.

Kontrollü Dikey Kent Tarımı Yatırım Teşvikleri Nelerdir?

Kontrollü dikey kent taırmı yatırım teşvikleri, sınırlı kent alanı içerisinde büyük üretim miktarları hedefleyen yatırımcıları teşvik eder. Gıda güvenliği, sürdürülebilirlik gibi konularda son derece avantajlıdır. Bu nedenle, yatırım teşviklerinden yoğun bir biçimde yararlanmaktadır. Bu yatırımlara verilen teşvikler şunlardır:

1. KDV İstisnası: Dikey üretim alanı içerisinde kullanılan her türlü makine, teçhizat ve ekipman bu kapsamdadır. Yatırım teşvik belgesi ekinde onaylanan listelerde yer alan tüm kalemler KDV ödenmeden temin edilir.
2. Gümrük Vergisi Muafiyeti: Kent tarımı işletmesinde kullanılacak makine, teçhizat ve ekipmanlar ithal edilmesi halinde gümrük vergisi muafiyetinden muaftır.
3. Vergi İndirimi: Yatırım tamamlanana kadar yapılan toplam sabit yatırım harcamalarının belirli bir bölümü kurumlar/gelir vergisinden düşülür.
4. İstihdam Destekleri: Tesis içerisinde çalışan personelin SGK primi işveren hissesi, 6 bölgede işçi hissesi ve gelir vergisi stopajı desteği verilir.
5. Faiz veya Kar Payı Desteği: Tarımsal üretim yatırımının finansmanında kullanılacak olan kredinin faizinin belirli bir bölümü destek kapsamındadır.
6. Yatırım Yeri Tahsisi: Dikey kent tarım alanının kurulması için gereken yatırım yeri Hazine arazilerinden tahsis edilebilir.

Yararlanma Şartları

Dikey kent tarımı yatırım teşviklerinden yararlanma şartları yatırımın bulunduğu bölgeye göre değişir. Bu tesislerde tamamen yapay ışık ile fotosenteze dayalı üretim yapılması gerekir. Üretim yapılan dikey katmanların toplam alanı ve toplam sabit yatırım tutarına bağlı bir değerlendirme yapılır. Bölgelere göre yararlanma şartları aşağıdaki tabloda verilmiştir.

Bölge	Tarımsal Üretim Alanı	Asgari Yatırım
1. Bölge	1.000 m2	3 Milyon TL
2. Bölge	1.000 m2	3 Milyon TL
3. Bölge	1.000 m2	1,5 Milyon TL
4. Bölge	1.000 m2	1,5 Milyon TL
5. Bölge	1.000 m2	1,5 Milyon TL
6. Bölge	1.000 m2	1,5 Milyon TL

Kontrollü Dikey Kent Tarımı Sistemleri

Kontrollü dikey kent tarımı yatırımlarında teşviklerden yararlanan makine, teçhizat aşağıdaki sistemleri içerir.

1. Aydınlatma Sistemi: Bitkilerin fotosentez yapabilmesi için uygun bir ışık kaynağı sağlamak amacıyla yapay aydınlatma sistemleri kullanılır. LED ışıklar genellikle tercih edilen seçenektir, çünkü enerji verimli ve bitkilerin ihtiyaç duyduğu spektrumu sağlayabilir.
2. Hidroponik veya Aeroponik Yetiştirme Sistemi: Geleneksel toprak yerine su bazlı ortamlarda bitki yetiştirmek için hidroponik veya aeroponik sistemler kullanılır. Hidroponik sistemlerde bitkiler köklerini besin çözeltisi içinde büyütürken, aeroponik sistemlerde köklerin etrafına püskürtülen su buharı veya aerosol ile beslenir.
3. Otomatik Sulama ve Besleme Sistemi: Bitkilere düzenli ve doğru miktarda su ve besin sağlamak için otomatik sulama ve besleme sistemleri kullanılır. Bu sistemler, sensörler ve zamanlayıcılar aracılığıyla bitkilerin ihtiyaçlarına göre su ve besin verimini kontrol edebilir.
4. İklim Kontrol Sistemi: Bitkilerin büyümesi için optimum sıcaklık, nem ve havalandırma koşullarını sağlamak için iklim kontrol sistemleri kullanılır. Bu sistemler, ısıtma, soğutma, nem kontrolü, havalandırma ve karbondioksit düzenlemesi gibi fonksiyonları içerebilir.
5. Sensörler ve Veri İzleme Sistemi: Bitki büyümesini ve çevresel faktörleri izlemek için sensörler kullanılır. Bu sensörler, ışık seviyesi, sıcaklık, nem, pH düzeyi, besin yoğunluğu gibi parametreleri ölçebilir. Veri izleme sistemleri, bu verileri toplar ve analiz ederek bitki büyümesini optimize etmek için önemli bilgiler sağlar.
6. Geri Dönüşüm Sistemleri: Kontrollü dikey kent tarımında su, besin ve enerji verimliliğini artırmak için geri dönüşüm sistemleri kullanılır. Bu sistemler, atık su ve besin döngüsünü geri kazanmak ve tekrar kullanmak amacıyla tasarlanır.
7. Enerji Üretim Sistemi: Genellikle son dönemde sürdürülebilirlik ilkeleri çerçevesinde yenilenebilir enerji kaynaklarından tesisin enerjisinin üretilmesi beklenir. Bu sayede maliyet avantajı sağlanırken, daha yeşil üretim teknolojilerinin de entegrasyonu sağlanır. Bu sistemlerin en başında Güneş Enerjisi Santrali (GES) yatırımları gelir. Bu yatırımlar ayrıca ilave desteklerden yararlanmaktadır.